Oznaczenia na opakowaniu kawy są ważne, ponieważ dostarczają nam przed zakupem kilka ważnych informacji nt. kawy. Informacje na opakowaniu pozwalają nam na wybór kawy, która najlepiej odpowiada naszym potrzebom, preferencjom smakowym i wartościom. Dzięki nim uzyskamy kluczowe informacje m.in. o:
- Pochodzeniu i gatunku ziaren – wpływa na smak i jakość
- Daty palenia – informuje o świeżość kawy
- Stopniu palenia – determinuje intensywność smaku
- Metodzie przetwarzania – wpływa na profil smakowy
- Certyfikatach – np. Fair Trade, ekologiczne uprawy, dbałość o środowisko i pracowników
Jak czytać oznaczenia na kawie?
Gatunek ziaren
Oznaczenie gatunku ziaren na opakowaniu kawy informuje o rodzaju rośliny kawowca, z której pochodzą ziarna. Dwa najpopularniejsze gatunki to Arabica i Robusta.
- Arabica: Ziarna Arabiki są uważane za wyższej jakości, często charakteryzują się delikatniejszym smakiem, wyraźniejszą kwasowością, a tym samym bogatymi aromatami owocowymi, kwiatowymi czy karmelowymi. Arabica zwykle zawiera mniej kofeiny niż Robusta. Większość wysokiej jakości kaw to mieszanki oparte na Arabice.
- Robusta: Ziarna Robusty są mocniejsze i bardziej intensywne w smaku, z wyraźną goryczką oraz ziarnistymi, drzewnymi lub orzechowymi nutami. Robusta zawiera więcej kofeiny niż Arabica, co powoduje, że jest bardziej pobudzająca. Robusta często stosowana jest w mieszankach do espresso lub jako uzupełnienie Arabiki w celu zwiększenia intensywności.
Pochodzenie ziaren
Oznaczenie pochodzenia ziaren na etykiecie kawy odnosi się do miejsca, z którego pochodzą ziarna, czyli kraju, regionu czy konkretnej plantacji. Pochodzenie ziaren wpływa na unikalny smak, aromat i cechy kawy, ponieważ każdy teren posiada różne warunki klimatyczne, glebowe i wysokościowe, które wpływają na rośliny kawowca, a tym samym na jego owoce.
Oto kilka popularnych krajów producentów kawy i ich charakterystyka:
- Kolumbia: Kawa z Kolumbii zwykle charakteryzuje się średnią kwasowością, zrównoważonym body, a przy tym nutami orzechowymi, czekoladowymi czy owocowymi.
- Etiopia: Kawa etiopska jest znana ze swojej wyraźnej kwasowości, delikatnego body oraz bogatych, kwiatowych i owocowych aromatów.
- Brazylia: Brazylijska kawa często ma niską kwasowość, pełne body, słodki smak oraz nuty orzechów, czekolady oraz karmelu.
Data palenia
Data palenia na opakowaniu kawy to jeden z najważniejszych elementów informacyjnych, który mówi nam o świeżości produktu. Im data palenia bliższa obecnej dacie, tym świeższa kawa, co ma bezpośredni wpływ na smak, aromat i jakość kawy.
Z tego powodu zaleca się spożywanie kawy w ciągu 3-4 tygodni od daty palenia. Po tym okresie kawa nadal będzie zdatna do spożycia, ale jej aromat i smak mogą być mniej wyraziste. Przy tym warto pamiętać, żeby przechowywać kawę w odpowiedni sposób.
Stopień palenia
Stopień palenia ziaren kawy odgrywa istotną rolę w kształtowaniu smaku i aromatu kawy. Wyróżniamy trzy główne stopnie palenia:
- Jasne palenie: Ziarna jasno palone charakteryzują się łagodnym smakiem, wyraźniejszą kwasowością oraz owocowymi i kwiatowymi nutami. Jest to idealny wybór dla osób, które cenią subtelną i delikatną kawę.
- Średnie palenie: Ziarna średnio palone oferują zrównoważony smak z większym ciałem, umiarkowaną kwasowością i większą słodkością. To doskonała opcja dla osób szukających uniwersalnej kawy na co dzień.
- Ciemne palenie: Ziarna ciemno palone przynoszą intensywny smak, niską kwasowość, wyraźną goryczkę oraz nuty czekolady lub karmelu. Jest to świetny wybór dla miłośników mocnych kaw, takich jak espresso.
Metoda przetwarzania
Metoda przetwarzania na etykiecie kawy odnosi się do sposobu, w jaki owoce kawowca są przetwarzane przed usunięciem miąższu i pozostawieniem samego ziarna. Wybór metody przetwarzania wpływa na smak, aromat oraz teksturę kawy. Stosuje się głównie trzy metody obróbki:
- Mokre (washed): Owoce kawowca są umieszczane w zbiornikach z wodą, co ułatwia oddzielenie miąższu od ziaren. Kawa przetworzona tą metodą ma wyraźniejszą kwasowość i “czystszy” smak.
- Półsuche (honey): Metoda pośrednia, gdzie znaczna część miąższu jest usuwana przed suszeniem owoców. Kawa przetworzona tą metodą łączy cechy mokrego oraz suchego przetwarzania.
- Suche (natural): Najbardziej naturalny sposób obróbki. Owoce kawowca są suszone na słońcu, aż do wyschnięcia. Kawa przetworzona tą metodą cechuje się słodszą nutą i aromatami owocowymi.
Kwasowość kawy
Oznaczenie kwasowości kawy na opakowaniu odnosi się do jednego z kluczowych cech sensorycznych naparu, czyli poziomu kwasowości w smaku. Kwasowość jest naturalną cechą kawy, wynikającą z zawartych w niej substancji.
W zależności od poziomu kwasowości, zaparzona kawa może być żywa, orzeźwiająca i owocowa (wysoka kwasowość) lub też łagodniejsza, gładka i delikatna (niska kwasowość).
W zależności od producenta lub palarni oznaczenie kwasowości może być przedstawione w formie opisu (np. niska, średnia, wysoka) lub na skali liczbowej (np. 1 – 10). Chociaż warto podkreślić, że oznaczenie kwasowości kawy nie jest “oficjalnym” oznaczeniem, co może powodować spore różnice w zależności od kawy.
Certyfikaty
Etykiety takie jak Fair Trade, Rainforest Alliance czy Organic na opakowaniach kawy są certyfikatami, które wskazują na stosowanie określonych praktyk związanych z produkcją, środowiskiem i/lub społecznościami. Oto krótkie wyjaśnienie najbardziej popularnych etykiet:
- Fair Trade: Kawa z tym certyfikatem oznacza, że jej produkcja odbywa się z poszanowaniem sprawiedliwych warunków pracy i płac dla rolników. Celem Fair Trade jest poprawa warunków życia i pracy małych producentów kawy – zwłaszcza w krajach rozwijających się.
- Rainforest Alliance: Certyfikat przyznawany jest kawie, której uprawa odbywa się z poszanowaniem zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony lasów tropikalnych. Program promuje także dobre praktyki społeczne i ekonomiczne wśród producentów kawy.
- Organic: Kawa z certyfikatem Organic oznacza, że została wyprodukowana bez użycia sztucznych pestycydów, herbicydów czy nawozów. Uprawa ekologiczna ma na celu ochronę środowiska, zdrowia rolników oraz jakości ziaren kawy.
Powyższe certyfikaty mogą pomóc w podejmowaniu świadomych decyzji zakupowych, wpływając na jakość życia rolników, zrównoważony rozwój i ochronę środowiska.
